Przyczyny choroby
Szkorbut lub subkliniczny szkorbut jest spowodowany brakiem witaminy C w organizmie. W nowoczesnych społeczeństwach zachodnich, szkorbut rzadko występuje u dorosłych, choć dzieci i osoby starsze są wciąż narażone na ta chorobę. Witamina C jest niszczona w procesie pasteryzacji, więc dzieci karmione zwykłym mlekiem butelkowym, jeśli nie zapewni się im odpowiednich suplementów witaminowych, czasem cierpią na szkorbut. Z tego powodu praktycznie wszystkie dostępne na rynku preparaty dla niemowląt zawierają dodatek witaminy C. Pamiętać należy, iż ciepło i przechowywanie niszczy witaminę C. Ludzkie mleko matki zawiera wystarczającą ilość witaminy C, jeśli matka zapewnia jej odpowiednie spożycie.
Szkorbut często towarzyszy chorobom niedożywienia i tym samym jest w dalszym ciągu rozpowszechniony w tych obszarach świata, które są zależne od zewnętrznych dostaw żywności (np. biedne kraje afrykańskie). Choć rzadko, są też udokumentowane przypadki szkorbutu wywołanego złymi wyborami żywieniowymi przez ludzi żyjących w krajach uprzemysłowionych (drastyczne diety) oraz chorobami psychicznymi związanymi z przyjmowaniem pokarmu (anoreksja, bulimia).
Patogeneza szkorbutu
Kwas askorbinowy (witamina C) jest niezbędny do biosyntezy przyspieszając reakcje hydroksylacji i amidowania. W syntezie kolagenu, kwas askorbinowy jest wymagany jako współczynnik prolilo hydroksylazy i lizylo hydroksylazy. Te dwa enzymy są odpowiedzialne za hydroksylację proliny i lizyny aminokwasów kolagenu. Hydroksyproliny i hydroksylizyny są ważne dla stabilizacji kolagenu przez łączenie pro-peptydów w kolagenie. Uszkodzony kolagen osłabia gojenie się ran. Kolagen jest również ważną częścią kości, więc ich tworzenie jest również zaburzone. Uszkodzone tkanki łączne osłabiają naczynka, co powoduje krwawienia.
Szkorbut u zwierząt
Prawie wszystkie gatunki roślin i zwierząt syntetyzują witaminę C. Wyjątek stanowią niektóre ssaki obejmujące nietoperze z rzędu Chiroptera, "człekokształtne" (Haplorrhini). Kwas askorbinowy nie jest także syntetyzowany przez świnki morskie, czy niektóre gatunki ptaków i ryb. Wszystkie gatunki, które nie syntetyzują askorbinianu potrzebują dostarczyć go w diecie. Niedobór powoduje szkorbut u ludzi, i nieco podobne objawy u innych zwierząt.