Poronienia i inne powikłania ciąży

kobieta w ciąży źle się czuje W związku z niebezpieczeństwami zagrażającymi płodowi – lekami, chorobami i promieniowaniem – mówimy o poronieniach, porodach martwych i śmierci płodu. Poronieniem nazywamy przerwanie ciąży w tym okresie, w którym płód nie ma szans na samodzielne przeżycie. Szansę tę płód uzyskuje dopiero w 7 miesiącu ciąży, kiedy jego waga osiągnie lub przekroczy 1000g. W przybliżeniu jedna ciąża na 10 kończy się poronieniem; 75% poronień występuje w pierwszym trymestrze ciąży. Toteż kobieta, która utrzymała ciążę przez ten okres, może z zaufaniem patrzeć w przyszłość. Poronienie samoistne nie stanowi podstawy do przerażenia. Jest ono przynajmniej dowodem tego, że kobieta może zajść w ciążę. Jeśli zdarzyło się pojedyncze poronienie, kobieta ma 66% szans utrzymania następnej ciąży. Jeśli jednak poronienia wystąpiły trzy razy po kolei, szanse na donoszenie następnej ciąży maleją do 16%. Nawracające poronienia mają zwykle swoją przyczynę, wymagają badań lekarskich, ginekologicznych, genetycznych, ogólnolekarskich lub innych specjalistycznych.

Objawami zagrażającego poronienia samoistnego są bóle w dolnej części brzucha, którym towarzyszy krwawienie. Bóle te przypominają skurcze macicy w okresie przedmiesiączkowym, albo też wczesny okres czynności porodowej, nasilenie krwawienia bywa bardzo różne. Z chwilą kiedy poronienie jest już w toku, trudno jest zapobiec utracie ciąży. Jednak przy wystąpieniu objawów poronienia zagrażającego można jeszcze przeciwdziałać w dokonaniu się poronienia. Kobieta powinna natychmiast zgłosić się do lekarza lub położyć się do łóżka i możliwie jak najszybciej go wezwać. Jeżeli nastąpi wydalenie jakichkolwiek strzępków tkanek z pochwy, kobieta powinna zachować je i pokazać lekarzowi.

Jeżeli wystąpi poronienie, istnieje możliwość ponownego zajścia w ciążę już po kilku tygodniach. Znacznie lepiej jest jednak, aby przerwa między ciążami wynosiła kilka miesięcy. Po poronieniu lekarz przeprowadzi badania dla upewnienia się, czy nie pozostały resztki tkanek płodowych lub łożyska. Gdyby tak było, konieczne może okazać się wyłyżeczkowanie macicy (wyskrobanie) odpowiednim narzędziem. Przy wyłyżeczkowaniu macicy występuje krwawienie. Jeżeli zabieg ten jest przeprowadzony prawidłowo, utrata krwi jest niewielka i niegroźna. Należy podkreślić, że niewłaściwe przeprowadzenie tego zabiegu (a odnosi się to szczególnie do sztucznych przerwań ciąży) może prowadzić do niebezpiecznych powikłań grożących zdrowiu i życiu. Możliwe jest przebicie macicy i uszkodzenie jelit prowadzące do uogólnionego zakażenia, a nawet śmierci. Może się też zdarzyć niebezpieczny krwotok. Niefachowe przeprowadzenie przerwania ciąży zazwyczaj prowadzi do uszkodzeń macicy i niepłodności. Toteż zabiegi te mogą być przeprowadzane wyłącznie przez lekarzy przy zapewnieniu właściwych warunków, najlepiej w szpitalu.

Po poronieniu, lub też przerwaniu ciąży, miesiączka pojawia się po upływie 22-70 dni. Miesiączka taka przebiega normalnie, a następne pojawiają się już regularnie. Jeżeli ciąża trwa dłużej niż 76 dni, pierwsze cykle miesiączkowe mogą być nieregularne.

Ciąża pozamaciczna

W rzadkich przypadkach zapłodnione jajo może się zagnieździć w jajowodzie, lub nawet w obrębie jamy brzusznej. Jednak tylko macica jest miejscem przystosowanym do zagnieżdżenia się i rozwoju jaja płodowego. Wszystkie więc ciąże pozamaciczne muszą być usunięte chirurgicznie. Objawami ciąży pozamacicznej są silne bóle, krwawienia z pochwy i wyraźnie zaznaczone osłabienie. Nie ma tendencji dziedzicznej do ciąż pozamacicznych, choć zdarza się, że u niektórych kobiet ciąża pozamaciczna występuje kilkakrotnie.

Obrzęki, zatrucie ciążowe i zakażenia dróg moczowych

W przypadku nadmiernego obciążenia nerek ciężarnej może wystąpić obrzęk twarzy, dłoni, kostek. Kobieta w ciąży powinna ograniczyć spożycie soli i picie płynu dla zapobiegania powstaniu obrzęków. Sprzyja im również nadmierne tycie. Jeżeli obrzękom towarzyszy zwiększenie ciśnienia krwi, pojawienie się białka w moczu i niekiedy drgawki, oznacza to, że rozwija się zatrucie ciążowe. Stan ten stanowi zagrożenie dla zdrowia matki i płodu i powinien być leczony. Dlatego też należy zgłosić się do lekarza w razie wystąpienia najwcześniejszych objawów w postaci niewielkich obrzęków twarzy, dłoni i stóp.
Zakażenie dróg moczowych może być związane z niedostateczną dbałością o higienę osobistą, może też być wywołane zakażeniem podczas stosunków płciowych. Objawami są gorączka, palenie przy oddawaniu moczu i parcie na pęcherz.

Ciąże mnogie

Ciąże mnogie zdarzają się rzadko, 1 na 86 ciąż kończy się porodem bliźniaczym, trojaczki zdarzają się 1 na 7500, czworaczki 1 na 650 000, a pięcioraczki 1 na 55 000 000. Ciążę mnogą można uważać za powikłanie, gdyż szansa przeżycia płodu jest odwrotnie proporcjonalna do liczby rozwijających się dzieci. Współzawodniczą one ze sobą o pożywienie z organizmu matki i dostarczany przez nią tlen. Dzieci z ciąż mnogich są zwykle mniejsze. Jednocześnie obciążenie serca, płuc i nerek matki wzrasta i ciąża mnoga może odbić się niekorzystnie na jej zdrowiu.
Ciążę mnogą można podejrzewać, jeżeli macica i brzuch kobiety ciężarnej powiększają się w znacznie szybszym tempie niż normalnie. Dawniej rozpoznawano ciążę mnogą na podstawie prześwietlenia promieniami X, obecnie można ją rozpoznać, wysłuchując rytmu akcji serc płodów lub wykonując badanie USG.

Śmiertelność matek

Śmiertelność kobiet w ciąży jest bardzo niewielka i związana zwykle z istnieniem chorób lub uszkodzeń, które stanowią przeciwwskazanie do zajścia w ciążę. Jeżeli zapewniona jest właściwa opieka lekarza położnika, to ryzyko, które ponosi kobieta ciężarna, jest mniejsze od ryzyka śmierci, które ponosi normalna, aktywna kobieta nie poddawana okresowym badaniom lekarskim. Można bez obaw dokonywać wielu zabiegów chirurgicznych w czasie ciąży. Operuje się nowotwory złośliwe, niezłośliwe mięśniaki, dokonuje się operacji wyrostka robaczkowego lub kamieni żółciowych. Dokonywano z powodzeniem zabiegów na sercu przy otwartej klatce piersiowej.

Podsumowanie

Rozdział ten poświęcony był ostrzeżeniu kobiety ciężarnej przed niebezpieczeństwami, które mogą czyhać na zdrowie jej i jej dziecka, nie dlatego, żeby kobietę przerazić, ale przeciwnie, aby ją ostrzec i dopomóc w urodzeniu zdrowego dziecka.