Jak walczyć z zaparciami?
Kłopotów z zaparciamu nie ma na ogół tylko młody wegetarianin. Większości ludzi zdarza się ta przypadłość przynajmniej od czasu do czasu.
Zaparcia są wyjątkowo irytujące. Potrafią nękać człowieka już od wczesnego dzieciństwa. Mogą być objawem lub skutkiem leczenia określonej choroby (np. niedoczynności tarczycy lub nadczynności przytarczyc), ale pojawiają się także bez żadnej uchwytnej przyczyny w niektórych okolicznościach, np. w podróży lub po niej, przy zmianie klimatu, po męczącym, obfitującym w stres dniu, po operacji, podczas ciąży, przy kuracji odchudzającej albo jako uboczny skutek siedzącej pracy i ubogiej w błonnik diety.
Wiadomo, że regularność wypróżnień w dużej mierze zależy od diety - nie każdemu jednak służy duża ilość otrębów, surowych warzyw i owoców czy pełnoziarnistego, razowego pieczywa. Co zatem robić?
Zaakceptować?
Jest to niemożliwe, także z przyczyn zdrowotnych. Zaparcia prowadzą bowiem nie tylko do chorób jelita grubego (np. hemoroidów), ale do samozatruwania się. Rzadko i z trudem opróżniane jelita nie mogą szybko pozbyć się produktów przemiany materii. Wkrótce odbija się to na samopoczuciu. We krwi rośnie poziom trójglicerydów "złego" cholesterolu LDL, glukozy. Pojawiają się wzdęcia, szwankuje zdolność jasnego myślenia. Jeśli zaparcia są symptomem choroby, jej wyleczenie rozwiązuje problem. A jeśli nie, pozostają środki przeczyszczające. Gdy jednak stosujemy je często, pozbawiają organizm witamin i związków mineralnych, osłabiają perystaltykę jelit, i w efekcie zaparcia sporadyczne przechodzą w nawykowe.
Zaufać naturze?
To sie opłaci. Najprostrzym i najsmaczniejszym środkiem na zaparcia są suszone śliwki (lub figi). Trzeba pojadać je po jednej w ciągu dnia (w sumie kilkanaście) lub wypić wieczorem zrobiony rano napar z niewielkim dodatkiem miodu. Można pić także kompot z suszonych śliwek albo parzyć - słabe! - herbatki lub mieszanki ziołowe. Czasem wygodniej jest przyjąć tabletkę ze sproszkowanych, oczyszczonych ziół. Do najbezpieczniejszych należą korzeń rzewienia oraz łupiny nasion babki jajowatej. Te łupinki są cennym darem natury. Nie osłabiają perystaltyki, przeciwnie - regulują czynności jelita grubego. Normalizują poziom cholesterolu oraz jego frakcji LDL i HDL, trójglicerydów, a także stężenie glukozy we krwi po posiłkach.
Zmienić jadłospis?
Koniecznie, i to od zaraz, a problemy znikną, jak ręką odjął.
Jeśli cierpisz na tzw. zaparcia spastyczne, którym towarzyszą wzdęcia i nagłe skurcze jelit wywołujące bóle brzucha:
- unikaj produktów drażniących przewód pokarmowy, czyli wurowych warzyw (z wyjątkiem jabłek), otrębów, razowego pieczywa, warzyw strączkowych, kapustnych i grubych kasz;
- jedz dużo gotowanych utartych warzyw korzeniowych - marchwe, buraki, slelry, a także gotowanych kabaczków i dyni;
- codziennie wypijaj przynajmniej jeden kefir, jogurt lub szklankę zsiadłego mleka;
- pij soki, zwłaszcza jabłkowy, gruszkowy, winogronowy, lekko osłodzoną miodem wodę z sokiem z cytryny i napary z ziół, np. mięty, rumianku, kopru włoskiego. Objętość wszystkich wypijanych w ciągu dnia płynów może dochodzić do 3 litrów;
- jedz gotowane owoce, które nie powodują u ciebie wzdęć;
- tuż przed obiadem wypijaj łyżkę oleju lub dodawaj go do zupy;
- jedz posiłki regularnie, aby jelita mogły systematycznie pracować.
Jeśli twoją zmorą są zaparcia atoniczne, czyli miewasz bardzo nieregularne wypróżnienia, ale na szczęście nie dokuczają ci wzdęcia, gazy i bolesne skurcze jelit:
- jedz więcej pokarmów, które działają drażniąco na ścianki jelit i ty, samym sposobem pobudzają je do pracy. Takie właściwości mają przede wszystkim produkty bogate w błonnik;
- wyeliminuj białe pieczywo i zastąp je razowym lub Grahama;
- do drugiego dania, zamiast ziemniaków, gotuj przynajmniej 3 razy w tygodniu grube kasze;
- codziennie jedz dużą porcję surówki z dowolnych warzyw i przynajmniej 2 owoce;
- pij kefir, jogurt, zsiadłe mleko, dużo wody i niesłodzonych soków;
- jeśli to wszystko jeszcze nie wystarczy, aby leniwe jelita wzięły się wreszcie do pracy, dodawaj codziennie do potraw 2-3 łyżki uprażonych na patelni otrębów i wypijaj przed obiadem łyżkę oleju.
Ruch też pomaga
Niezwykle ważne w zapobieganiu zaparciom i w ich leczeniu są ćwiczenia gimnastyczne, zwłaszcza te, które wzmacniają mięśnie brzucha, np. unoszenie nóg w pozycji leżącej i tak zwane nożyce. Zatem pamiętajmy o aktywności fizycznej, właściwej diecie i o suszonych śliwkach w spiżarce. Niech zawsze tam będa na wszelki wypadek. Pomagają także ciepłe kąpiele oraz picie wód mineralnych, które działają rozluźniająco.